ONDERNEMER OF WERKNEMER?
Recent is bekend geworden, dat in het nieuwe pensioenakkoord het kabinet een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) voor zelfstandige ondernemers heeft opgenomen. Dit voorstel moet nog goedgekeurd worden door de Tweede en Eerste Kamer, maar gaat naar verwachting in op 1 januari 2027. Ik worstel er mee wat ik hier van vind.
De discussie over de grens tussen werknemer schap en zelfstandig ondernemerschap is een veelbesproken onderwerp in Nederland. Dit komt doordat er steeds meer zelfstandigen zonder personeel en zelfstandige professionals zijn (nader zelfstandigen), die vaak opdrachten uitvoeren voor bedrijven die eigenlijk werknemers zouden moeten aannemen. Dit zorgt voor onduidelijkheid en ongelijkheid tussen werknemers en zelfstandigen.
Als een zelfstandige niet volledig zelfstandig werkt en/of er een gezagsverhouding is met de opdrachtgever, dan is er sprake van een dienstverband. In dit geval wordt het bedrijf beschouwd als werkgever en is ze verplicht om loonbelasting en premies af te dragen. Ook heeft de zelfstandige dan eigenlijk recht op vakantiegeld, doorbetaling bij ziekte en ontslagbescherming. Daar ligt een risico voor de inhurende partij.
Het is belangrijk dat de grens tussen werknemer en zelfstandige helder is, zodat er geen misbruik wordt gemaakt van de situatie. Helaas is de huidige wetgeving niet altijd even duidelijk, waardoor er regelmatig discussies ontstaan over de vraag of er sprake is van een dienstverband of niet. Daarom is momenteel een wetsvoorstel in behandeling dat moet zorgen voor meer duidelijkheid en rechtszekerheid voor zowel opdrachtgevers als opdrachtnemers.
Ik ben voor vrijheid van handelen, dus in die zin ben ik tegen de verplichte AOV. Echter, vooral in de praktische hoek zie ik veelvuldig dat er bezuinigd wordt op de arbeidsongeschiktheidsverzekering. Vanuit het perspectief om deze groep te beschermen vind ik het positief. Echter, de vraag is of de inhurende partij ook meer gaat betalen. Anders heeft het een averechts effect en houdt de zelfstandige nog minder over. Wanneer je dit invoert, vind ik dus ook dat je een minimum tarief moet vaststellen voor een zelfstandige.
Maar eigenlijk is het natuurlijk allemaal ridicuul en symptoombestrijding. De regering moet keuzes maken. Laat óf de hele arbeidsmarkt los, óf ga juist meer terug naar de traditionele werkgever/werknemer verhouding. Dit laatste wel met meer flexibilisering van de arbeidsmarkt. Ook zou de overheid dan als eerste zelf moeten stoppen met het inhuren van zelfstandigen en tal van adviesbureaus. Kies je er voor om de arbeidsmarkt niet los te laten, dan moet je schijnzelfstandigheid kei en keihard aanpakken. Dat is helemaal niet ingewikkeld.
Hoewel ik voor een liberale markt ben, kleeft er een heel groot nadeel aan het werken met ontzettend veel zelfstandigen. Er is gebrek aan consistentie in de organisatie, een gebrekkig teamgevoel, hoger gebrek aan kennisopbouw binnen de organisatie en een gebrek aan lange termijn planning binnen een organisatie.
Jelle Weever
DGA Weever bouw bv.
Voorzitter MKB-Nederland Regio Zwolle