Bijdrage van KroeseWevers
Mr. Gerard Gelling, loonheffingsspecialist van KroeseWevers, heeft onlangs een column voor Elsevier geschreven:
In vervolg op de voortgangsbrief “werken met en als zelfstandige(n)” uit december 2022 heeft de Belastingdienst haar handhavingsplan arbeidsrelaties gepubliceerd. In dit plan werkt de Belastingdienst toe naar een situatie waarin het handhavingsmoratorium geleidelijk wordt opgeheven. In de huidige situatie handhaaft de Belastingdienst alleen indien sprake is van evidente schijnzelfstandigheid en kwaadwillendheid.
In Nederland zijn 1,2 miljoen (cijfer derde kwartaal 2022) mensen als zzp-er werkzaam. Het werken als zzp-er bevordert het ondernemerschap en heeft daardoor positieve effecten voor de economie. Er zijn echter ook nadelen. Eerlijke concurrentie en solidariteit binnen het sociale en fiscale stelsel komen onder druk te staan. Voor de dagelijkse praktijk werd zekerheid geboden indien de afspraken met de zzp-ers werden vormgegeven conform door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomsten. Recente ontwikkelingen, onder meer de uitspraak van de Hoge Raad in het Deliveroo arrest[1], hebben er voor gezorgd dat de Belastingdienst steeds kritischer kijkt naar het werken als zelfstandige. Recent is in vervolg op dit arrest een bericht gepubliceerd dat het werken met modelovereenkomsten waarin sprake is van vrije vervanging vanaf 1 januari 2024 geen zekerheid meer biedt dat buiten dienstbetrekking wordt gewerkt. Opdrachtgevers krijgen tot die tijd de gelegenheid de afspraken aan te passen.
Het handhavingsplan is opgebouwd uit 3 tranches:
- tranche 2023: ‘Versterken en verbeteren van de handhaving’
- tranche 2024: ‘Op weg naar opheffing van het handhavingsmoratorium’
- tranche 2025: ‘Handhaven zonder handhavingsmoratorium’
Versterken en verbeteren van de handhaving
De Belastingdienst zet in op uitbreiding van de controle-capaciteit naar 80 FTE. Die gaan zich bezig houden met bedrijfsbezoeken en voorlichting, het beoordelen van modelovereenkomsten, maar ook met boekenonderzoeken. De Belastingdienst komt naar u toe deze zomer!
Een belangrijk instrument hierbij is de aanwijzing. Vanwege het handhavingsmoratorium zullen (behoudens evidente schijnzelfstandigheid en kwaadwillendheid) geen naheffingen met terugwerkende kracht worden opgelegd, maar de Belastingdienst kan wel een aanwijzing geven dat in haar optiek niet buiten dienstbetrekking kan worden gewerkt. Hierbij geeft de Belastingdienst een redelijke termijn om de afspraken aan te passen of in dienstbetrekking te gaan werken. Het niet opvolgen van een aanwijzing kan – voor de toekomst- wel aanleiding vormen voor het opleggen van een naheffingsaanslag.
Op weg naar opheffing van het handhavingsmoratorium
Voor deze fase wordt nog onderzocht hoe handhaving op arbeidsrelaties kan worden vormgegeven. In het plan wordt aangegeven dat de Belastingdienst de samenwerking met marktpartijen (waaronder koepelorganisaties en fiscaal dienstverleners) gaat zoeken. Relevante onderwerpen hierbij zijn:
- Het nemen van eigen verantwoordelijkheid (social responsibility)
- Sectorgerichte benadering
- Vormen van zelfregulering
- De rol van de rijksoverheid als belangrijke opdrachtgever
Kortom u moet het vooral zelf doen. En de rijksoverheid gaat het goede voorbeeld geven!
Handhaven zonder handhavingsmoratorium
In deze laatste tranche, ingaande 2025, zal de samenwerking met zzp-ers onder het normale toezicht vallen. Wordt geconstateerd dat buiten dienstbetrekking wordt gewerkt dan zal vanaf 2025 wel een naheffingsaanslag kunnen worden opgelegd voor de niet afgedragen loonheffingen.
Conclusie
De Belastingdienst publiceert een wollig geschreven handhavingsplan waarin nog veel zaken niet duidelijk zijn en moeten worden onderzocht. Voorlopig zal nog niet meteen worden nageheven. Aan alle kanten merken we in de praktijk dat de Belastingdienst de touwtjes aantrekt. Bedrijven worden geconfronteerd met bedrijfsbezoeken waarbij de Belastingdienst zelfs een kritische houding inneemt als via door haarzelf goedgekeurde modelovereenkomsten wordt gewerkt.
Krijgt u een aanwijzing dat niet buiten dienstbetrekking wordt gewerkt dan moet u daar iets mee doen, anders loopt u wel risico. Een ding is zeker, er zijn 1,2 miljoen zzp-ers en die gaan voorlopig niet meer weg!
[1] arrest van 24 maart 2023 (Deliveroobezorgers, ECLI:NL:HR:2023:443)
Meer informatie op de website van KroeseWevers
een artikel in